عمل جراحی پلک
برای عمل جراحی پلک باید به چه پزشکی مراجعه کرد؟
عمل جراحی پلک یا عمل زیبایی پلک، به درشت‌تر شدن و جوان‌تر شدن چشمان شما کمک می‌کند. حال بسیاری از افراد می پرسند برای عمل جراحی پلک باید به کجا مراجعه کنند؟ پزشک فوق تخصص آکولوپلاستیک، تحصیلات خود را در پزشکی عمومی، تخصص چشم و فوق تخصص جراحی زیبایی چشم گذرانده است. از این روی بهترین فرد برای انجام عمل جراحی پلک و عمل‌های جراحی زیبایی و ترمیمی چشم می‌باشد.
رشته آکولوپلاستیک مربوط به بخش میانی صورت (چشم، دورچشم و پیشانی) می‌باشد از جمله: چشم و ضمائم آن، غدد چشم، مجاری اشکی پلک بالا و پایین، ابروها و … . جراحی نواحی دور چشم در حیطه تخصصی این رشته است که بسیاری از افراد با آن آشنا نیستند. عمل‌های زیبایی انجام شده در این ناحیه توسط کسانی که این تخصص را ندارند، گاهی عوارضی جبران‌ناپذیری را بر بینایی و یا زیبایی چشم به‌وجود آورده است. در نتیجه مهارت، دانش لازم و تخصص جراح، شرط اصلی در موفقیت این دسته از جراحی‌ها می‌باشد.
آکولوپلاستیک یعنی چه؟
آکولو به معنای چشم و پلاستیک به معنای جراحی زیبایی است. این رشته مربوط به چشم، دور چشم، پیشانی و بخش میانی صورت می‌باشد. عمل‌های جراحی این نواحی در حیطه تخصصی رشته آکولوپلاستیک است.
دکتر بابک باب شریف جراح و متخصص چشم، فوق تخصص آکولوپلاستی (جراحی پلاستیک چشم) و فوق تخصص استرابیسم (انحراف چشم) می‌باشد.
وی پس از گذراندن دوره پزشکی عمومی (به مدت ۷ سال) و دوره تخصصی چشم‌پزشکی (۴ سال)؛ دوره فوق‌تخصصی آکولوپلاستیک و استرابیسم را به مدت ۲ سال در دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی گذرانده است.
دکتر باب شریف در زمینه جراحی‌های پلاستیک ترمیمی و زیبایی پلک و پیرامون چشم (به‌صورت فوق‌تخصصی) و همچنین دیگر جراحی‌های چشم به طبابت می‌پردازد.
عمل جراحی پلک بالا
جراحی پلک بالا در دو زمینه درمان و زیبایی مورد بحث قرار می‌گیرد. جنبه درمانی: گاهی در بعضی از افراد افتادگی پشت پلک آن‌قدر زیاد است که باعث خستگی روی پلک می‌شود و در میزان بینایی فرد تاثیر می‌گذارد. جنبه زیبایی: این افتادگی در ناحیه چشم باعث پیر نشان دادن فرد و عدم قرینگی در پشت پلک می‌گردد.
انواع جراحی پلک بالا:
جراحی پلک دو نوع است. نوع اول که به آن پتوز گفته می‌شود قسمت عضلانی پلک، حالت نیمه فلج دارد و پلک را به‌خوبی بالا نمی‌کشد و عدم قرینگی در سایز چشم‌ها ایجاد می‌کند. پتوز می‌تواند مادرزادی باشد و یا در طول عمر فرد به‌وجود بیاید. در نتیجه پلک پایین‌تر از حد معمول می‌آید و سایز چشم کوچک‌تر می‌شود.
نوع دوم افتادگی پشت پلک است (افتادگی قسمت پوست و چربی پلک که به اصطلاح افتادگی پلک گفته می‌شود). در بیشتر موارد پس از ۴۰ تا ۵۰ سالگی به علت افتادگی پوست ایجاد می‌شود و با جراحی قابل درمان است.
شیوه‌ی جراحی:
این جراحی با بی‌حسی انجام می‌شود. در صورتی که خود فرد بخواهد یا استرس غیر قابل کنترلی را حس کند، بیهوشی عمومی صورت می‌گیرد. جراحی حدود یک‌ونیم ساعت زمان می‌برد. برش با لیزر ایجاد می‌شود و نوع بخیه‌ها نیز به‌صورت کشیدنی است که نزدیک به ده روز بعد از جراحی برداشته می‌شود. بعد از عمل چشم‌های فرد باز می‌شود و فرد می‌تواند راه برود.
عمل جراحی پلک پایین
اگر میزان پف پلک پایین و بیرون‌زدگی چربی آن زیاد باشد محل برش کاملا زیر خط مژه‌ها خواهد بود تا جای زخم آن مشخص نباشد. در این صورت علاوه بر خارج کردن چربی‌های اضافه، می‌توان پوست اضافی پلک را نیز چید. اگر میزان بیرون‌زدگی چربی‌ها زیاد نباشد و پوست پلک در حد معمول باشد، می‌توان چربی را از طریق برشی واقع در سطح داخلی پلک خارج کرد. مزیت این نوع جراحی آن است که روی پوست هیچ برشی وجود ندارد؛ همچنین بهبودی و ترمیم آن نیز سریع‌تر خواهد بود.
مراقبت‌ها و نکات مهم
مراقبت‌های پیش از عمل
– روز جراحی پلک، چشم‌ها آرایش نداشته باشد.
– شب قبل استحمام کنید زیرا تا سه روز پس از عمل، حمام کردن ممنوع است.
– غذا به‌صورت عادی مصرف شود.
– در صورت مصرف داروهای خاص حتما جراح خود را از قبل در جریان قرار دهید.
– حضور همراه برای فرد الزامی نیست چرا که بعد از عمل جراحی پلک چشمان شما باز خواهد بود و درد یا مشکل خاصی نخواهید داشت اما در صورت تمایل می‌توانید با یک همراه برای جراحی مراجعه کنید.
مراقبت‌های پس از عمل
– بلافاصله پس از عمل جراحی پلک تا ۲۴ ساعت به علت ورم چشم‌ها ممکن است تاری دید وجود داشته باشد. ورم ممکن است در یک چشم بیشتر باشد و در یک چشم کمتر و حالت غیر قرینه به چشم بدهد که طبیعی است و به مرور برطرف می‌شود.
– پس از عمل به مدت سه روز کمپرس سرد انجام شود و سه روز بعد از آن در صورتی که کبودی‌ها زیاد باشد، فرد می‌تواند به مدت سه روز کمپرس گرم بگذارد. وجود خونابه در روز اول بعد از جراحی طبیعی است و جای نگرانی ندارد.
– پس از جراحی پلک یک روز استراحت کافی است و استراحت زیاد لازم نیست. در نهایت بین ۳ تا ۵ روز دوران نقاهت این جراحی می‌باشد که در واقع کناره‌گیری از کار و فعالیت‌های سنگین وجود دارد. روز بعد از عمل جراحی، افراد می‌توانند کارهای روزمره خود را انجام دهند.
– یک تا دو روز پس از جراحی، پلک ورم می‌کند و بعد از روز سوم ورم‌ها شروع به کاهش می‌کند و تا حدود سه هفته، ۸۰ درصد ورم کاهش می‌یابد و در سه ماه تماما از بین می‌رود.
– بین ۴ تا ۶ ماه پس از عمل، محل جراحی پلک محو می‌شود. این بازه زمانی بسته به نوع پوست هر فرد متفاوت است. در بعضی از افراد ممکن است جای عمل به صورت خط ظریفی باقی بماند و یک تا دو سال بعد، کاملا محو شود. البته باید توجه داشت که در جراحی پلک پایین، عمل از داخل پلک انجام می‌شود و جای برش و بخیه‌ای ایجاد نمی‌شود.
برخی پرسش‌های متداول پیرامون عمل جراحی پلک
جای بخیه عمل جراحی پلک چه زمانی از بین می‌رود؟
محل بخیه پلک بالا معمولا در بیشتر افراد بین ۴ تا ۶ ماه از بین می‌رود. در برخی افراد با توجه به جنس پوستشان ممکن است یک خط ظریفی باقی بماند. پس از کشیدن بخیه‌ها پماد ترمیمی تجویز می‌شود تا به مدت ۲ تا ۳ ماه استفاده شود. این پماد به ترمیم جای زخم جراحی کمک می‌کند. عمل جراحی پلک پایین که معمولا برای رفع پف زیر چشم انجام می‌شود، از داخل پلک صورت می‌گیرد و بدون برش و بخیه است. در نتیجه جای زخمی باقی نخواهد ماند.
استفاده از بوتاکس و یا جراحی بینی
– در صورت انجام بوتاکس بهتر است جراحی پلک، یک تا دو ماه بعد انجام شود تا اثر بوتاکس کمتر شود و نتیجه جراحی تحت تاثیر آن قرار نگیرد.
– اگر پس از جراحی پلک، فرد تصمیم به تزریق بوتاکس یا جراحی بینی داشته باشد، بهتر است سه الی چهار هفته صبر کند.
آیا رفع افتادگی پلک، جز جراحی روش دیگری نیز دارد؟
اگر افتادگی پلک کم باشد با روش‌های مانند پلاسماجت و پلکسر می‌توان آن را درمان کرد اما در مواردی که افتادگی یا بافت چربی پوست زیاد باشد تنها با جراحی قابل درمان است.
جراحی زیبایی پلک معمولا در چه سنی انجام می‌شود؟
جراحی‌های زیبایی پلک و چشم در سنین پایین چندان توصیه نمی‌شود؛ به دلیل این که هنوز چهره شکل نهایی خودش را نگرفته است. در دورانی که فرد در سن رشد است، یعنی تا سن ۱۸ سالگی، عناصر صورت تغییر پیدا می‌کنند. بنابر این محل پلک‌ها یا فرم چشم‌ها یا فرم صورت در حال تغییر است. پس در سنین پایین باید صبر کنیم تا فرد به ثباتی در صورت خود برسد.
همچنین در سنین پایین واکنش بافت جوشگاهی بسیار شدید است و ممکن است که محل زخم بیشتر در فرد دیده شود. بنابر این بهتر است این عمل‌ها در افراد بالای ۲۳ سال انجام شوند؛ مگر در مواردی که جنبه درمانی داشته باشد و لازم باشد حتما زودتر انجام شود و یا تهدیدی برای بینایی فرد باشد. برای مثال اگر فرد دچار پتوز باشد که فلج عضله بالابرنده پلک است و جلوی بینایی فرد را می‌گید، باید در همان سن پایین عمل پلک انجام شود تا محور بینایی فرد باز گردد. در نتیجه بهتر است عمل‌های جراحی پلک و زیبایی چشم برای دریافت نتایج بهتر در سنین بالاتر انجام شوند.
تا چه اندازه جراحی زیبایی موثر است؟
در جراحی‌های زیبایی، ما با اصطلاحی روبه‌رو هستیم با عنوان BODY IMAGE یا تصویر ذهنی فرد از خودش. گاهی این تصویر ذهنی فرد از خودش با آن چیزی که واقعا هست، تفاوت دارد. گاهی اوقات انتظار فرد نیز واقع‌بینانه نیست. در بعضی از مواقع حتی با رفع اشکال در صورت فرد و جراحی زیبایی، باز هم شخص احساس رضایت نمی‌کند چون هنوز همان تصویر ذهنی قبلی را از خودش دارد و تصورش تغییر نکرده است. تصویر ذهنی مسئله بسیار مهمی هست؛ این که ما چه تصویری از خودمان در ذهنمان داریم و این تصویر بازتاب‌دهنده اعتماد به نفس ما، حال روحی ما و احوالات ما است. در بسیاری از مواقع مشکل انحراف چشم شخص با جراحی برطرف می‌شود اما زمانی که فرد خودش را در آینه نگاه می‌کند، حس می‌کند که هنوز انحراف چشم دارد. در این گونه موارد مشکل در تصویر ذهنی فرد از خودش است نه در بدن وی.
این مقوله با مداخلات روانشناختی و مشاوره قابل اصلاح است و به تدریج دید فرد را نسبت به خودش بهتر می‌کند. در جراحی‌های زیبایی باید انتظار واقع‌بینانه‌تری از عمل جراحی داشت. بسیاری از انتظارات بیماران در محدوده‌ی استاندارد و مجاز جراحی نیست. بهتر است همواره به تشخیص و صلاح‌دید پزشک متخصص و بر اساس استانداردهای موجود، عمل جراحی پلک را انجام داد.
آیا عمل‌های زیبایی همزمان قابل انجام است؟ برای مثال آیا می‌توان عمل لازک یا لیزیک را همراه با عمل جراحی پلک انجام داد؟
در جواب باید گفت اگر لازک یا لیزیک را انجام می‌دهیم باید حداقل فاصله یک ماهه با عمل پلک رعایت شود. این دو عمل با یکدیگر تداخل دارند و همزمان نمی‌توان آن‌ها را انجام داد.ب
در مورد پلک بالا و پایین، می‌توان این دو عمل را همزمان و یا جداگانه انجام داد. در زمینه عمل مجرای اشکی با عمل زیبایی، در بسیاری از مواقع نمی‌توان این دو را با هم انجام داد چرا که تداخل دارند. در مواردی که انحراف چشم وجود دارد، نمی‌توان جراحی پلک را همزمان انجام داد، چون عمل انحراف چشم ممکن است مقداری چین پلک را تغییر دهد. نخست باید انحراف چشم عمل شود و پس از حدود یک ماه جراحی پلک صورت بگیرد. البته تک تک این موارد ممکن است متفاوت باشند که باید با پزشک مربوطه در این رابطه مشورت شود.
آیا بخیه‌های جذبی برای عمل جراحی پلک توصیه می‌شوند؟
خیر؛ بهتر است از نخ بخیه کشیدنی استفاده کنیم. بخیه جذبی ممکن است بعد از مدتی شل شود. پلک دائما در حال حرکت است و بالا و پایین می‌رود؛ درطول روز هزاران بار این کار انجام می‌شود. در نتیجه امکان باز شدن زخم وجود دارد. همچنین به علت التهاب موضعی که نخ بخیه جذبی ایجاد می‌کند، در زمان جذب ممکن است جای زخم بیشتری را به‌وجود بیاورد.
به همین دلایل معمولا از بخیه‌های جذبی خیلی کمتر استفاده می‌شود و اکثرا از بخیه‌هایی استفاده می‌کنیم که برداشته می‌شوند. این نوع نخ بخیه‌هایی که استفاده می‌کنیم، به اندازه تار مو هستند و برداشتن این بخیه‌ها هم اصلا دردی ندارد. معمولا این نخ‌ها بعد از ۱۰ روز برداشته می‌شوند. ممکن است فردی نتواند در زمان مشخص پس از عمل جراحی پلک، برای کشیدن بخیه‌ها مراجعه کند؛ در واقع ۲ هفته یا ۳ هفته بعد از عمل نیز مشکلی ندارد و می‌توان بخیه را برداشت.
آیا ابتلا به یک‌سری از بیماری‌ها در نتایج جراحی پلک اثرگذار هستند؟ برای مثال کم‌کاری تیروئید؟
در جراحی‌های زیبایی ما از چند روز قبل به علت خونریزی‌های حین عمل، از بیماران می‌خواهیم تا داروهای ضد انعقاد خون مانند آسپیرین یا بروفن مصرف نکنند. بسیاری از افراد هستند که به دلیل بیماری‌هایی که دارند، نمی‌توانند مصرف آسپیرین را قطع کنند. در نتیجه این افراد کاندید مناسبی برای عمل‌های جراحی پلاستیک چشم نیستند. بسیاری از بیماران ماند بیماران قلبی، منعی برای جراحی پلاستیک ندارند و با کنترل درست قند، کنترل درست فشار خون و کنترل بیماری‌های داخلی، عمل پلک می‌تواند انجام شود. توجه کنید که این موارد هر کدام مجزا هستند و باید با پزشک متخصص در این زمینه مشورت کرد.
کبودی پس از جراحی پلک چه زمانی برطرف می‌شود؟
بعد از عمل جراحی پلک، کبودی امری طبیعی است. بستگی به جنس پوست‌های مختلف، کبودی در افراد نیز متفاوت است. بعضی‌ها پس از یک هفته، خیلی کبودی کمی دارند و بعضی‌ها ممکن است بعد از ۳ هفته نیز تا حد زیادی کبودی داشته باشند. ولی به‌صورت کلی روز اول و دوم، ورم‌ها زیاد هستند و روز سوم شروع به کم شدن می‌کنند و ظرف یک هفته کمتر می‌شوند. معمولا پس از ۳ هفته، تا ۸۰ % ورم‌ها کم می‌شوند و طی ۳ ماه کل آن برطرف می‌شود.
در حقیقت بدن همه یکسان نیست؛ همان‌طور که اثر انگشت انسان‌ها باهم متنفاوت است، روند ترمیم و روند کبودی نیز در افراد متفاوت است. افراد در مواجهه با روند‌های درمانی، واکنش‌های بیولوژیکی متفاوتی دارند. بعضی‌ها زودتر ورم‌هایشان از بین می‌رود و بعضی از افراد دیرتر. بعضی‌های کبودی بیشتری دارند و بعضی کمتر که کاملا طبیعی است و جای نگرانی ندارد. به هر حال پس از حدود ۲ الی ۳ ماه یا حداکثر ۴ ماه، روند ترمیم اولیه انجام می‌شود و اگر نیاز به مداخله ترمیمی باشد، پس از آن زمان انجام می‌شود.